به جمع شدن آب در داخل جمجمه، هیدروسفالی گفته میشود. در قسمتهایی از مغز که بطن نامیده میشوند، مایعی در جریان است؛ که به آن مایع، مایع مغزی – نخاعی میگویند. اگر مایع – نخاعی که در بطنها جریان دارد در داخل جمجمه جمع شود، هیدروسفالی اتفاق میافتد.
علل هیدروسفالی
شبکههای کوروئید ساختارهایی در مغز هستند؛ که باعث تولید مایع مغزی – نخاعی میشوند. بعضی مواقع این شبکهها نوعی از تومور را ایجاد میکنند؛ که این تومور باعث میشود تا حجم مایع مغزی – نخاعی افزایش پیدا کند و در نتیجه افزایش حجم مایع مغزی – نخاعی، هیدروسفالی ایجاد میشود. از دیگر علل هیدروسفالی میتوان به وجود بیماریهایی مثل نارسایی قلبی و ایجاد لخته در عروق اشاره کرد.
علائم هیدروسفالی
درباره بیماری هیدروسفالی می توان گفت که در کودکان و بزرگسالان علائم یکسانی دارد. بهتر است پس از مشاهده علائم زیر زودتر به پزشک مراجعه شود.
۱- تاری دید
۲- سردرد
۳- تهوع و استفراغ
۴- انحراف چشمها به پایین
۵- دوبینی
اگر هیدروسفالی زود درمان نشود، علاوه بر علائمی ذکر شد، باعث ایجاد علائم زیر نیز خواهد شد:
۱- اختلال در راه رفتن
۲- بیاختیاری ادراری
۳- اختلال در حافظه
تشخیص هیدروسفالی
اولین روش تشخیص هیدروسفالی، معاینات فیزیکی است. برجسته شدن ملاج، حرکتهای غیر طبیعی چشم و افزایش قطر دور سر، از جمله موارد نشاندهندهی بیماری هیدروسفالی هستند. بعد از معاینات فیزیکی، سی تی اسکن و MRI از دیگر روشهای تشخیص این بیماری هستند.
درمان هیدروسفالی
بهترین و رایجترین روش درمان هیدروسفالی، جراحی است. در جراحی هیدروسفالی، لولهای باریک به نام شنت مغزی را در بدن بیمار قرار میدهند. شنت مغزی مایع مغزی – نخاعی را از بطنها خارج میکند و به دیگر قسمتهای بدن میفرستد. اگر عامل ایجادکننده هیدروسفالی تومور باشد، پزشک متخصص هیدروسفالی ابتدا تومور را درمان میکند و در صورت نیاز جراحی دوم (قراردادن شنت مغزی در بدن) را انجام میدهد.
هیدروسفالی با فشار طبیعی
هیدروسفالی با فشار طبیعی یک نوع خاصی از بیماری هیدروسفالی است. در این بیماری بطنهای بیمار بزرگ هستند؛ اما فشار داخل مغز زیاد نیست. هیدروسفالی با فشار طبیعی معمولاً در بیمارهای سن بالا رخ میدهد و یک سندروم خاص است؛ که بیمار حالت دمانس دارد، نمیتواند به راحتی راه برود و ادرار را کنترل کند. بیماری هیدروسفالی با فشار طبیعی، با شانت قابل درمان است و چندماه بعد از درمان، بیمار به حالت نرمال برخواهد گشت.