سیرنگومیلیا

جراحی ستون فقرات

سیرنگومیلیا یا سیرینکس

ایجاد کیست در نخاع، یک اختلال نادری است؛ که تحت عنوان بیماری سیرنگومیلیا شناخته می‌شود. در اثر وارد شدن مایع مغزی نخاعی به داخل کیست، این کیست بزرگ می‌شود، بخشی از نخاع را به بیرون فشار می‌دهد و نخاع را دچار آسیب می‌کند. این بیماری در بعضی از بیماران هیچ علائمی ندارد، اما در برخی دیگر علائم به شدت خود را نشان می‌دهند. اگر فردی مبتلا به سیرنگومیلیا باشد، باید از بلند کردن اجسام سنگین و زور زدن، جلوگیری کند.

علائم سیرنگومیلیا

از علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- اختلال در احساس سرما و درد
۲- اسکولیوز (انحنای غیرعادی در ستون فقرات)
۳- اختلالات حرکتی
۴- درد مزمن
۵- احساس ضعف در دست‌ها و پاها
۶- خشکی کمر، گردن، بازو، پا و شانه‌ها
۷- سردرد
۸- بی‌حسی
۹- اختلال در تعادل
۱۰- از دست دادن کنترل روده و مثانه

علل سیرنگومیلیا

علت اصلی ایجاد بیماری سیرنگومیلیا هنوز مشخص نیست؛ اما زمانی که مایع مغزی نخاعی داخل نخاع جمع شود، کیست پر از مایع را تشکیل می‌دهد. 
یک سری بیماری هستند که باعث ایجاد سیرنگومیلیا می‌شوند؛ که عبارت‌اند از:
۱- ناهنجاری کیاری: بدشکلی کیاری زمانی اتفاق می‌افتد که بافت مغز بیرون بزند و وارد کانال نخاعی شود.
۲- تومور نخاعی
۳- آسیب نخاعی
۴- مننژیت

تشخیص سیرنگومیلیا

MRI و توموگرافی رایانه‌ای، از بهترین روش‌های تشخیص بیماری سیرنگومیلیا است.

درمان سیرنگومیلیا

اگر بیماری سیرنگومیلیا شدید باشد، تنها روش درمان عمل جراحی است. هدف از جراحی سیرنگومیلیا، برداشتن فشار کیست از روی نخاع است؛ تا جریان مایع مغزی نخاعی به حالت طبیعی برگردد. با توجه به این موضوع که کیست چگونه ایجاد شده است، نوع جراحی متفاوت خواهد بود. مراقبت‌های پس از جراحی، در این بیماری بسیار مهم است؛ زیرا احتمال تشکیل مجدد کیست در بیماران بسیار زیاد است.  

روش‌های جراحی سیرنگومیلیا
انواع روش‌های جراحی سیرنگومیلیا عبارت‌اند از:
۱- تخلیه کیست
۲- برداشتن مانع
۳- اصلاح ناهنجاری
۴- درمان بدشکلی کیاری

تخلیه کیست

در این روش، شانت (یک نوع دستگاه تخلیه) را وارد کیست می‌کنند. شانت از یک لوله نرم ساخته شده است؛ که جریان مایع مغزی نخاعی داخل کیست را به سمت مناسب هدایت می‌کند. یک سر این لوله را در کیست قرار می‌دهند و سر دیگر را در یک بخش دیگر از بدن مثل شکم یا کمر قرار می‌دهند.

برداشتن مانع
در این روش مانعی که سد جریان مایع مغزی نخاعی شده باشد، برداشته می‌شود؛ تا مایع مغزی نخاعی در مسیر درست جریان پیدا کند و مایع داخل کیست تخلیه شود. 

اصلاح ناهنجاری
زمانی که یک ناهنجاری مثل طناب نخاعی، جریان مایع مغزی نخاعی را مختل کرده باشد، توسط این نوع از جراحی اصلاح می‌شود؛ تا جریان مایع مغزی نخاعی به حالت اولیه برگردد و مایع از داخل کیست خارج شود. 

درمان بدشکلی کیاری
اگر پزشک متوجه شود که بدشکلی کیاری عامل ایجادکننده سیرنگومیلیا است، جراحی درمان بدشکلی کیاری انجام می‌شود؛ تا دهانه قاعده جمجمه بزرگ شود و پوشش مغز (سخت شامه) گسترش پیدا کند. پس از انجام این عمل، فشار بر روی مغز و نخاع کاهش پیدا می‌کند.

مراقبت‌های پس از جراحی

مراقبت‌های پس از جراحی سیرنگومیلیا شامل انجام معاینات منظم، انجام اِم آر آی دوره‌ای و ورزش درمانی است.

سندروم تتردکورد

در ایام جنینی و سال‌های اول زندگی، سرعت رشد ستون فقرات بیش از نخاع است. به همین دلیل معمولاً پایان نخاع بالاتر از پایان ستون فقرات است. در بعضی موارد نادر، پایان نخاع پایین‌تر از حد معمول می‌باشد که این به دلیل گرفتگی پایان نخاع به یک ضایعه جنینی به نام Filum Terminal تبدیل می‌شود. این ضایعه باعث فشار به نخاع، ضعف پاها و کنترل ادرار و مدفوع می‌شود و می‌تواند باعث اسکولیوز هم باشد. در بعضی موارد این بیماران غده چربی (لایپومای نخاع) هم دارند. به گرفتگی قدامی نخاع که به فایلوم ترمنیال وصل باشد تتردکورد اطلاق می‌شود. درمان آن شکافتن فایلوم ترمنیال است. 


در این بیماری کیست‌های متعددی در درون بافت نخاع ایجاد می‌شود. درد و ضعف عضلانی و خشکی کمر از علائم بیماری هستند.

جراحی ستون فقرات
بیشتر
ناهنجاری کیاری نوع ۱
ناهنجاری کیاری نوع یک در یک درصد از بزرگسالانی که MRI انجام می‌دهند، قسمت‌هایی از مخچه به سمت پایین جابه‌جا شده است و این جابه‌جایی به مغز فشار وارد می‌کند. اگر جابه‌جایی بیشتر از۵ میلی‌متر باشد، ناهنجاری کیاری نوع یک محسوب می‌شود. این نوع از ناهنجاری کیاری، در زنان بیشتر از مردان و معمولاً در سنین بالای۴۰ سال رخ می‌دهند. این نوع ناهنجاری، به دلیل جابه‌جا شدن قسمتی از مخچه به سمت پایین، در قسمت کانال خروجی نخاع از قاعده جمجمه رخ می‌دهد؛ که منجر به اختلال در گردش مایع در جمجمه و گردن می‌شود. ناهنجاری کیاری نوع یک، منجر به فشرده شدن ساقه مغز، سیرنگومیلیا (تشکیل حفره در نخاع) و هیدروسفالی می‌شود. علائم ناهنجاری کیاری نوع یک عبارت‌اند از: ۱- درد در سر و گردن ۲- اختلالات حسی در یک یا چند اندام ۳- اختلالات بینایی ۴- وزوز گوش ۵- اختلالات گفتاری ۶- داشتن ضعف در یک یا چند اندام درمان ناهنجاری کیاری نوع یک ناهنجاری کیاری نوع یک در بعضی از بیماران، علائم دارد و در بعضی دیگر علائمی از خود نشان نمی‌دهد. در بیمارانی که علائمی ندارند، جراحی اندیکاسیون انجام نمی‌شود. در مورد بیمارانی که علائم دارند، جراحی اندیکاسیون انجام پذیر است. بعد از عمل، علائم به خوبی رفع می‌شوند؛ اما در مورد اختلالات راه رفتن و یا ضعفی که زمان زیادی ازش گذشته، معمولاً بازسازی کامل انجام نخواهد شد. به این دلیل که علائم هر چه سریعتر برطرف گردند، باید زودتر عمل جراحی انجام شود. در جراحی، برای بازگرداندن تخلیه طبیعی CSF، فشار حفره خلفی برداشته می‌شود. در این عمل کرانیکتومی ساب اکسیپیتال نیز انجام می‌شود؛ یعنی قسمتی از جمجمه در پشت فورامن مگنوم توسط پزشک ناهنجاری کیاری برداشته می‌شود. سپس، لامینکتومی مهره اول گردنی (c۱) انجام می‌شود.  در جراحی ناهنجاری کیاری نوع یک ، به منظور برداشتن فشار بیش از حد، قوس مهره ای برداشته می‌شود. با توجه به جابه‌جایی لوزه‌های مخچه، لامینکتومی مهره دوم و سوم گردنی نیز قابل انجام است. در بعضی از جراحی‌ها، بازکردن سخت شامه و انجام دیلاتاسیون نیز ضروری خواهد بود. 
ناهنجاری کیاری
بیشتر
برای کلمه سیرنگومیلیا هیچ نتیجه ای پیدا نشد.

دیگر بخش های سایت

question bar question icon
دکتر مرتضوی

متخصص جراحی مغز و اعصاب
question icon
ارسال

مشاهده همه

آیا امکان ارسال آنلاین مدارک بیمار جهت بررسی امکان جراحی وجود دارد؟
بله، می‌توانید با ارسال مدارک پزشکی همچون اسکن، MRI و... و شرح مختصری از وضعیت بیماری وی به شماره واتس‌اپ ۰۹۹۱۸۴۰۰۰۸۴ نظر پزشکان و جراحان فوق تخصص را جهت امکان جراحی جویا شوید. 
question icon
در کلینیک مرتضوی چه بیماری‌هایی پذیرش و درمان می‌شوند؟
کلیه بیماری‌های مغز و اعصاب و ستون فقرات که در بخش خدمات کلینیک این وبسایت به آن اشاره شده است در این مجموعه قابل پذیرش، جراحی و درمان هستند. جراحی تومورهای مغز و اعصاب و ستون فقرات، آنوریسم، AVM، ناهنجاری غار، بیماری مویامویا، نورالژی عصب سه قلو و... برخی از این موارد هستند.
question icon
دریافت نوبت